Data: de trendmaker voor kwaliteitsmanagement

Technische data stroomt toe via allerlei sensoren en analyseapparatuur die in de processen worden ingebouwd. Door de koppeling van bestanden is het mogelijk steeds meer en sneller informatie over leveranciers, dienstaanvragers en besteldynamiek te verkrijgen. Verbindingen worden over de hele keten uitgebreid, waardoor informatie van oorsprong tot afscheid beschikbaar komt.

Voor kwaliteitskundigen een enorme kans om toegevoegde waarde te leveren in het verbeterproces en de procesbeheersing op basis van werkelijke gebeurtenissen te realiseren. Data bevindt zich weer in de kern van kwaliteitsmanagement.

Zinvolle informatie maken

De ontwikkeling op het gebied van data verloopt zeer snel; volgens sommigen zelfs exponentieel. Begrippen als ‘Internet of Things’ en ’Industry 4.0’ lees je steeds vaker. Big Data is een begrip geworden door de mogelijkheden die de technologische ontwikkelingen bieden. Of dat allemaal gewenste toepassingen zijn is nog maar de vraag.

De term is weliswaar ‘Industry 4.0’, maar de ontwikkelingen op gebied van databeschikbaarheid vinden zeker niet alleen in de industrie plaats. Steeds meer feedback over diensten komt beschikbaar via sociale media. Het gaat dus niet uitsluitend om procesinformatie, maar ook over de beschikbaarheid van feedback.

In steeds meer organisaties neemt de snelheid van ontwikkelen van kennis en ideeën toe, waardoor meer medewerkers met wendbare organisatievormen te maken hebben. Denk bijvoorbeeld aan dagstarts, scrumsessies, kaizen-acties, lean-startups, design thinking en organisch ontwikkelen. Het snel verzamelen van data en daar zinvolle informatie van maken om tot goede volgende stappen te komen, speelt daarbij een cruciale rol.

Leggen van verbindingen

Kwaliteitsmanagement en de kwaliteitskundigen zijn gewend te denken in structuren en systemen en zijn procesgericht. Het leggen van verbindingen is een belangrijke competentie van kwaliteitskundigen, waardoor het kunnen duiden van analyseresultaten meerwaarde heeft.

De ontwikkelingen geven kwaliteitsmanagement een aantal opzienbarende kansen. Allereerst door het beschikbaar komen van gegevens binnen het proces. Door deze optimaal te gebruiken zien we wat er zich daadwerkelijk in het proces afspeelt. Door de eenvoud waarmee vele parameters van het proces beschikbaar komen, wordt het mogelijk de dynamiek van het proces te analyseren en daarmee te komen tot voorspelbaar procesgedrag op basis van de verkregen inzichten.

Dit gaat leiden tot verlagen van de inspanning om fouten te herstellen (en tot het voorkomen van fouten) door beter en uitgebreider gebruik te maken van data uit het heden en het verleden. Het verschaffen van de juiste informatie ter ondersteuning van de uitvoering van de taak, leidt tot hogere kwaliteit van het resultaat. Op basis van deze voorspellingen zijn voorschriften te genereren over hoe te reageren op afwijkingen, gebaseerd op data.

Kwaliteit van algoritmen

Steeds meer beoordelingen zullen door sensoren, camera’s of robots worden gedaan. Als op basis van deze gegevens ook procesbeïnvloeding gaat plaatsvinden, moeten we ons afvragen wat de kwaliteit van deze algoritmen is. Robots in de zorg zijn geen zeldzaamheid meer, maar hoe functioneren de achterliggende algoritmen? Daar ligt nog wel een veld braak als het gaat om kwaliteitskundige beoordeling. Dat is geen ICT-vraagstuk, maar een uitvoeringsvraagstuk.

Snellere beschikbaarheid van (betere) data op de werkvloer geeft de mogelijkheid aan medewerkers om eerder terugkoppeling te krijgen van de resultaten, daarmee het leerproces te versnellen en tijdig in te grijpen in het proces. De vaardigheid om van data-informatie te maken en deze op de juiste wijze te duiden om te komen tot de gewenste verbetering, vraagt nog wel wat ondersteuning.

Deze rol ligt open voor de kwaliteitsmanager die zijn coachende vaardigheid en analytisch vermogen daarvoor kan gaan inzetten. Laten we de ‘basic seven tools’ maar weer eens van stal halen.

Data-analyse belangrijk

Het belang van audits neemt af. Het gaat steeds minder om vaststellen of volgens de gemaakte beschrijvingen wordt gewerkt en steeds meer over de vraag of we in staat zijn adequaat (agile) te reageren op de informatie die uit het proces komt. Daarvoor zijn data-analysevaardigheden zeer belangrijk. Met die vaardigheid kan ieder team worden ondersteund en gecoacht om het verbeterproces vorm te geven.

Het uitbreiden van databeschikbaarheid naar de keten krijgt ook steeds meer aandacht. Leveranciersaudits zullen in waarde dalen als we met de leveranciers afspraken kunnen maken elkaars informatie te delen en daarover direct feedback realiseren. Kortere en snellere informatielijnen in plaats van sporadische audits om te kijken.

Dynamiek zichtbaar maken

Dashboards zijn niet de heilige graal voor kwaliteitsmanagement. Ten eerste laten ze zien hoe het gegaan is (verleden tijd) en ten tweede geven ze niet de dynamiek van het proces weer. Als je de kwaliteitseigenschappen van de uitkomst van het proces wilt beïnvloeden moet je die dynamiek zichtbaar kunnen maken, kunnen analyseren en daaruit voorspellingen doen.

Analytische vaardigheden zijn daarvoor van belang en niet het mooi op kunnen maken van steeds sneller rapporterende dashboards. Die steeds grotere snelheid van rapporteren heeft het risico van overreactie in zich: daar ligt de rol voor kwaliteitsmanagement om verstandig te reageren, met de procesvariatie als achtergrond.

En dan is er nog een vraagstuk van een ander kaliber waar de kwaliteitskundigen zich over kunnen (en moeten?) buigen. Het gebruik van data, met name in het sociale domein, leidt tot vraagstukken met een ethische component. Willen we dat al die data worden gebruikt voor alle toepassingen die technisch kunnen? Al met al opent deze datavloed een nieuw
tijdperk voor kwaliteitsmanagement: Quality 4.0!

Dit artikel verscheen eerder in het vakblad Kwaliteit in bedrijf.

Versterk je visie, deskundigheid en competenties

Aan de slag met kwaliteitsmanagement? Met de master Kwaliteitsmanagement breng je jouw kennis en skills naar een hoger niveau. Ook krijg je alle nodige instrumenten om je organisatie gericht te adviseren over kwaliteit, verandering en verbetering vanuit een wetenschappelijke basis. Je stelt zelf je programma samen met het modulaire systeem. Ook kun je alleen een deel van de master volgen. Alle modules zijn NVAO-geaccrediteerd.

BEKIJK DE MASTER