Help, mijn medewerker komt alleen voor het geld!

In dit artikel concentreer ik me even op een uiterste daarin: degene die zegt dat hij “alleen voor het geld” komt. Wie kent er niet zo iemand? Verschillende factoren kunnen aan deze houding bijgedragen hebben, zoals frustrerende ervaringen, jarenlang hetzelfde saaie werk, weinig perspectief bij gebrek aan diploma’s, gevangen zitten in goede arbeidsvoorwaarden, het gevoel verwaarloosd te worden. Of gewoon de bewuste keuze, dat hij de echt belangrijke of leuke dingen in zijn vrije tijd doet.

Alleen voor het geld? Ok, maar wel doorwerken!
Hoe motiveer je deze medewerker dan toch tot hoge inzet en goede resultaten? Je moet bij hem niet aankomen met verhalen over “in het belang van het bedrijf” of “jezelf ontwikkelen”. Het bedrijfsbelang is nauwelijks zijn zorg en vaak zie jij zelf niet eens hoe hij zich persoonlijk zou kunnen ontwikkelen in zijn werk! Een beroep doen op jullie persoonlijke relatie werkt ook niet. Je bent als baas voor hem vooral de vertegenwoordiger van de organisatie, die zo veel mogelijk van hem wil en waar hij dus alert voor moet zijn. Praten over relaties of, nog erger, over gevoel (“wat zijn gedrag met jou doet”), roept eerder ergernis op dan begrip.

In wezen beschouwt deze medewerker de relatie met jou vooral als een zakelijke: hij heeft met de organisatie een overeenkomst, die er uit bestaat dat hij bepaalde inspanningen levert en daarvoor een bepaalde beloning krijgt. Veranderingen in de werkomstandigheden ziet hij als veranderingen in de overeenkomst, waarover dus onderhandeld moet worden.

Stevig onderhandelen
Als je het aandurft zo naar je medewerker te kijken, wordt meteen duidelijk wat je te doen staat, namelijk stevig onderhandelen, maar wel met behoud van de positief-zakelijke relatie:

• Accepteer het recht van de medewerker om deze houding aan te nemen. Natuurlijk onderzoek je eerst of het mogelijk is het werk of de werkomstandigheden meer inspirerend te maken. Dit zal helaas lang niet altijd kunnen.
• Zorg ervoor dat het ’contract’ zo expliciet mogelijk is: wat verwacht je precies van hem? Maak voor jezelf eens een gedetailleerde lijst van wat hij dient te leveren en wat hij er voor terugkrijgt. Kijk niet alleen naar gewenste inspanning en resultaten, maar bijvoorbeeld ook naar verwachte flexibiliteit bij veranderingen. Durf te waarschuwen voor ‘in het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst’.
• Wees betrouwbaar, hou je aan het contract! Eis ook van hem dat hij zich aan de afspraken houdt.
• Pas alle nodige stijlen van onderhandelen toe, inclusief de wat stevigere. Hier zeggen beide partijen gewoon waar het op staat. Je medewerker zal ook wel eens boos reageren (uit echte emotie én als deel van het onderhandelingsspel), dus hij begrijpt die stijl.
  Regel deze aanpak met je eigen leidinggevende en vooral met HR. Dring aan op een flexibele aanpak van alle door hen ontwikkelde systemen. Ga op zoek naar onderhandelruimte.
• MAAR… zorg er te allen tijde voor dat je medewerker het uiteindelijk een eerlijke onderhandeling vond! De minimale voorwaarden daarvoor zijn dat je nooit valse informatie geeft, nooit belangrijke informatie achterhoudt en nooit afspraken schendt.

Veeleisend maar redelijk en oprecht
Als je deze medewerker zo benadert heb je kans dat je, paradoxaal genoeg, toch iets van persoonlijk krediet bij hem opbouwt. Als hij je gaat respecteren voor je “eerlijke en redelijke veeleisendheid” wordt je voor hem een goede baas, voor wie hij best eens wat extra wil doen. Reken daar echter niet te veel op, beschouw alles wat je gratis krijgt als een meevaller!

Coachend leidinggeven
Als leidinggevende verstaat je jouw vak. Maar je beseft dat jij afhankelijk bent van de kwaliteiten en motivatie van jouw medewerkers. Jouw coachingsvaardigheden inzetten om het beste uit jouw medewerkers te halen? Bekijk hier de training Coachend leidinggeven.

Leidinggeven en motiveren
Zonder jouw medewerkers kun je nooit jouw doelen realiseren. Je bent dus afhankelijk van hun prestaties. En van hun motivatie. Maar motivatie is geen vanzelfsprekendheid, het moet gecreëerd en gevoed worden. In deze training leer je hoe.